ค่ายหนังคอมมอนมูฟได้ปล่อยตัวอย่างแบบเป็นทางการของเรื่อง “อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง” (“Arnold Is A Model Student“) ซึ่งเป็นผลงานกำกับเรื่องแรกของนักทำหนังสั้นอย่าง สรยศ ประภาพันธ์ ที่ได้ผ่านเวทีเทศกาลหนังมามากมาย รวมถึงยังเพิ่งได้รับรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมสาขาภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับวัยรุ่น จากงานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติบัลดิเบีย ประเทศชิลี มาหมาดๆ
หนังเรื่องนี้ได้รับแรงบันดาลใจจาก “คู่มือเอาตัวรอดในโรงเรียน” ของกลุ่ม เยาวชนนักกิจกรรม “นักเรียนเลว” ที่ถูกทำขึ้นมาเพื่อช่วยให้เด็กนักเรียนใน โรงเรียนของไทยได้เรียนรู้เกี่ยวกับสิทธิและเสรีภาพของตัวเอง และจากตัวอย่างหนังก็ดูเหมือนว่ามีทั้ง ฟุตเตจจากเหตุการณ์จริงในช่วงการประท้วงของกลุ่มเยาวชนในต้นรัฐบาลที่แล้วก่อนที่โควิด-19 จะระบาดหนัก ผสมผสานกับเรื่องแต่งในหนังที่ใช้โรงเรียน เป็นสถานที่สมมติเหตุการณ์ในประเทศผ่านสัญญะต่างๆ ครับ
หนังเล่าเรื่องราวของอานน นักเรียนมัธยมผู้ที่เป็นตัวแทนไป แข่งขันความเป็นเลิศทางวิชาการ แต่แล้ววันหนึ่ง อานนเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับการโกงสอบเข้าโรงเรียนนายทหารอันทรงเกียรติ สิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากนั้น ทำให้ได้เปลี่ยนมุมมองต่อศีลธรรมของเขาไปตลอดกาล
หนังนำแสดงโดย มาร์ค กรดนัย เด๊าท์เซนเบอร์ก , วิญญู วงศ์สุรวัฒน์ , นิรมล บุษปวณิช , ญาณิน พงศ์สุวรรณ และ วิโรจน์ อาลี เป็นต้น
สำหรับผู้กำกับสรยศ ประภาพันธ์ นั้น เป็นนักทำหนังสั้นมาก่อน และยังมีผลงานหนังสั้นที่ได้เข้าชิงในเทศกาลหนังมามากมาย เป็นต้นว่า “New Abnormal” (ผิดปกติใหม่) ที่ได้ประกวดในเทศกาลหนังเวนิซ ปี 2021 และ “อวสานซาวด์แมน” (Death of the Sound Man) ที่ได้รับเลือกให้ฉายและได้รางวัลจากหลายเทศกาลนานาชา
“อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง” (Arnold Is A Model Student) หนังยาวเรื่องแรกของผู้กำกับอย่าง “สรยศ ประภาพันธ์” คือภาพยนตร์ไทยอินดี้เรื่องล่าสุดที่ได้ไปเปิดตัวบนเวทีระดับโลก อย่างเทศกาลภาพยนตร์โลการ์โน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ในช่วงต้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา
โดยหนังได้มีความยาว 83 นาทีเรื่องนี้ ได้เข้าฉายรอบปฐมทัศน์โลกในสายการประกวด “Concorso Cineasti del presente” ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมภาพยนตร์ขนาดยาวลำดับแรกหรือลำดับที่สอง (ซึ่งส่วนใหญ่ไม่เคยออกฉายที่ไหนมาก่อน) ของคนทำหนังดาวรุ่งหน้าใหม่จากทั่วทุกมุมโลก
“อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง” ถ่ายทอดเรื่องราวของ “อานน” นักเรียนหัวดีเฉลียวฉลาด ที่เขานั้นมีความฝันจะไปศึกษาต่อยังต่างประเทศ และแล้ววันหนึ่ง เขาก็ได้บังเอิญพบกับ “บี” เจ้าของโรงเรียนกวดวิชาแห่งหนึ่ง อีกทั้งยังดำเนินธุรกิจใต้ดินที่ข้องเกี่ยวกับกระบวนการทุจริตสอบเข้าโรงเรียนเตรียมทหารไปพร้อมๆกันอีกด้วย
ขณะที่อานนกำลังพิจารณาข้อเสนอของบี ซึ่งได้ชักชวนให้เขาเข้าไปร่วมงานด้วย ทำให้เพื่อนนักเรียนหลายคนในโรงเรียนก็เริ่มรู้สึกไม่พอใจกับนโยบายของครูและอาจารย์ที่ไม่เคารพในหลักสิทธิเสรีภาพของเด็กๆ
ในที่สุด พวกเขาจึงรวมตัวกันจัดกิจกรรมประท้วงใหญ่เพื่อต่อต้านสถาบันการศึกษาของพวกเขาเอง...
“ในปี 2563 นักเรียนไทยจำนวนมากได้ร่วมกันก่อตั้งกลุ่ม ‘นักเรียนเลว’ เพื่อตั้งคำถามต่อระบบการศึกษาของประเทศ, ประท้วงต่อต้านกฎเกณฑ์ที่ข่มเหงรังแกเด็กๆ ของทางโรงเรียน ตลอดจนเรียกร้องให้มีการปฏิรูปการศึกษา
“ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจากหนังสือชื่อ ‘คู่มือเอาตัวรอดในโรงเรียน’ ของกลุ่มนักเรียนเลว ซึ่งจัดพิมพ์ขึ้นเพื่อช่วยให้เหล่านักเรียนไทยได้รับรู้ถึงสิทธิและเสรีภาพของตนเอง”
“สเตฟาน อิวาซิช” หนึ่งในคณะกรรมการคัดเลือกหนังของเทศกาลภาพยนตร์โลการ์โน เขียนบรรยายถึงหนังไทยเรื่อง “อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง” และผู้กำกับฯ อย่างสรยศ เอาไว้โดยละเอียดลออว่า
สรยศไม่ใช่คนแปลกหน้าของประชาคมหนังสั้นระดับนานาชาติ เพราะนักบันทึกเสียงที่ผันตนมากำกับหนังผู้นี้ เคยมีภาพยนตร์สั้นหลายเรื่องซึ่งได้เข้าฉายที่โลการ์โน (ขณะที่หนังสั้นที่ประสบความสำเร็จสูงสุดของเขา คือ “อวสานซาวด์แมน” ได้เข้าฉายในเทศกาลเวนิส ก่อนจะตระเวนไปในอีกกว่า 70 เทศกาลหนังทั่วโลก)
ยิ่งกว่านั้น สรยศยังได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมในสถาบันฝึกอบรมคนทำหนังของเทศกาลโลการ์โนเมื่อ ค.ศ.2018 (พ.ศ.2561) ด้วยเหตุนี้ การที่หนังยาวเรื่องแรกของเขาได้กลับมาประกวดที่นี่ จึงถือเป็นกรณีตัวอย่างของความสำเร็จที่บังเกิด ณ เทศกาลภาพยนตร์แห่งนี้
แม้ “อานนเป็นนักเรียนตัวอย่าง” จะมิได้เป็นผลงานในหมวดหมู่ “เมตา-ซิเนม่า” (หนังที่บอกกับผู้ชมชัดๆ ว่าสิ่งที่พวกเขากำลังดูอยู่ในจอภาพยนตร์ นั้นคือภาพยนตร์/การถ่ายทำภาพยนตร์เรื่องหนึ่ง มิใช่เรื่องราวที่ถูกนำเสนอในฐานะเหตุการณ์เสมือนจริง) ดังเช่นหนังสั้นหลายเรื่องของเขา ที่ถ่ายทอดปัญหาและยั่วล้อชีวิตการทำงานของคนทำหนังอิสระในหลากหลายแง่มุม
อย่างไรก็ดี จุดเด่นหนึ่งที่หนังยาวเรื่องนี้มีร่วมกับหนังสั้นทุกเรื่องของสรยศ คือ “ความเป็นหนังตลก” แถม “หนังตลกแบบสรยศ” ยังมุ่งมั่นที่จะใช้เสียงหัวเราะเป็นเครื่องมือของการกร่อนเซาะอำนาจและส่งสารลึกซึ้งทางการเมือง...
